Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, çiğ süt sektörüne yönelik yürüttükleri soruşturmalara ilişkin bilgi verdi.
Son dönemde süt piyasasına ilişkin yoğun şikayetler aldıklarına işaret eden Küle, “Şikayetlerin bir bölümü çiğ süt fiyatlarının sanayiciler tarafından birlikte belirlenerek baskılandığı yönünde olurken diğer bölümü ise sanayicilerin süt aldığı üreticilere, ‘süt satışı için yem alımını zorunlu tutması’na ilişkin oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Küle, ilk gruptaki şikayetlere yönelik yapılan incelemeler sonucunda 44 teşebbüs ve teşebbüs birliği hakkında soruşturma başlatıldığını ve sürecin devam ettiğini aktararak, ikinci grup şikayetler kapsamında 39 teşebbüs hakkında soruşturma açıldığını belirtti.
Yapılan incelemelerin, “süt karşılığı yem” uygulamasının sektörde yaygın hale geldiğini ve üreticileri ciddi şekilde mağdur ettiğini gösterdiğini bildiren Küle, şöyle devam etti:
“Bu kapsamda bazı sanayicilerin, çiğ süt üreticilerini süt satabilmek için sanayiciden yem almaya zorladığı, üretici yeterli yem almadığında süt ticaretini kestiği veya ödemeleri geciktirdiği belirlendi. Zorunlu yem satışlarının sözleşmelere yansımadığı, üreticiye ihtiyacından fazla yem satıldığı, satılan yemlerin pahalı, alınan sütlerin ise ucuz fiyatlandırıldığı ve pariteye uyulmadığı tespit edildi. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘Çiğ Süt Üretim Sözleşmesi’ gereğince, yem alımının tamamen gönüllülük esasına dayanması ve yem-süt paritesinin 1,3 oranına uygun olması gerekmektedir.”
Soruşturma süreci devam ederken çiğ süt üreticilerinin korunması için piyasaya müdahalenin kaçınılmaz olduğunu görerek geçici tedbir kararı aldıklarını dile getiren Küle, buna göre, üreticilerin süt karşılığında yem almaya zorlanamayacağını ifade etti.
Üreticinin yem almak isterse miktar ve marka tercihi konusunda serbest bırakılması gerektiğine işaret eden Küle, Bakanlığın Çiğ Süt Üretim Sözleşmesi hükümlerine uyulmasının da zorunlu olacağına dikkati çekti.
Küle, sanayicilerin üreticilere göndermesi için bilgilendirme metni hazırlattıklarını belirterek, “Bu metinde, süt fiyatının taban fiyatın altında belirlenmesi, vadenin 45 günü aşması, primlerin düşük tutulması, yem-süt paritesine uyulmaması, yem alımının zorunlu tutulması gibi durumlarda üreticilerin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine başvurarak tahkim talebinde bulunabileceği açıkça belirtildi.” dedi.
Sanayicilere bilgilendirme metni kapsamındaki yükümlülükleri hatırlattıklarını bildiren Küle, şunları kaydetti:
“Sanayicilere, tedbir kararımıza uyulmadığının tespiti halinde Rekabetin Korunması Hakkında Kanun uyarınca yüksek idari para cezası uygulanacağı uyarısında bulunduk. Soruşturma süreci halen devam ediyor. Aldığımız kararlara uyulup uyulmadığını yakından takip edeceğimiz gibi sürecin sonunda üreticilerimizi yem kıskacına sokanları da ağır para cezalarının beklediğini hatırlatmak isterim.”