Bakanlıkça hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalardaki Perfloroalkil Bileşenlerinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tebliğle, sanayide yaygın olarak kullanılan Perfloroalkil (PFAS) bileşenlerinin gıdalardaki varlığını tespit etmek için uygulanacak numune alma, hazırlama ve analiz metotları tespit edildi.
Buna göre, numune alacak kontrol görevlileri, denetim sırasında floropolimer içeren veya su geçirmezlik özelliği PFAS ile sağlanmış kıyafet ya da eldiven giyemeyecek. Numuneye dışarıdan herhangi bir PFAS bulaşmasını tamamen engellemek amacıyla denetçiler, numune alma gününde PFAS içerebilen nemlendirici, kozmetik, el kremi ve güneş kremi gibi kişisel bakım ürünlerini kullanamayacak.
Numunelerin alınması, taşınması ve depolanması sırasında kullanılacak kapların da polipropilen veya polietilen gibi PFAS içermeyen malzemelerden yapılması zorunlu olacak, cam kapların kullanımına ise izin verilmeyecek.
Düzenleme, gıda partilerinin büyüklüğüne göre nasıl alt partilere ayrılacağını da net kurallara bağlıyor. Örneğin, dökme sevkiyatla ticareti yapılan bitkisel yağlar gibi ürünlerde 1500 tonu aşan partiler, her biri 500 tonluk alt partilere bölünecek. Ticareti dökme olarak yapılmayan ve 15 tonu aşan diğer ürün partileri ise 15-30 tonluk alt partiler halinde incelenecek.
Alınacak numune sayısı, ürünün ambalajlı olup olmamasına göre farklılık gösterecek. Ayrı paketlerden oluşmayan 50 kilogramdan az partilerden en az 3 birincil numune alınırken, 500 kilogramı aşan partilerde bu sayı 10’a çıkacak. Gıdanın 100’den fazla paket veya birimden oluştuğu durumlarda ise partinin yaklaşık yüzde 5’ini temsil edecek şekilde maksimum 10 paket numune olarak alınacak.
Laboratuvarlar, kendilerine ulaşan numunelerin analizinde de titiz prosedürler izleyecek. Analizlerde kullanılacak ekipmanların paslanmaz çelik veya yüksek yoğunluklu polietilen gibi PFAS içermeyen materyallerden yapılmış olması ve özel temizleyicilerle temizlenmesi gerekecek. Laboratuvarların uygulayacağı analiz metotlarının, Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği’nde belirtilen kriterleri karşılaması zorunlu olacak.