Dünya’nın merkezinde, yüzeyin yaklaşık 3 bin kilometre altındaki çekirdek, gezegenimizin manyetik alanını oluşturuyor.
Bu görünmez kalkan, Güneş’ten gelen yüklü parçacıkları ve kozmik radyasyonu saptırarak yaşamı koruyor. Ancak bilim insanlarına göre bu koruyucu alan özellikle Güney Atlantik üzerindeki bölgede hızla zayıflıyor.
Jeomanyetizma Profesörü Chris Finlay, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Swarm uydularından elde edilen verilerin endişe verici olduğunu belirtti.
Finlay, “Afrika’ya doğru olan kısım, Güney Amerika üzerindeki bölgeden farklı şekilde değişiyor. Bu bölgede alanın daha yoğun biçimde zayıflamasına neden olan özel bir süreç yaşanıyor” ifadelerini kullandı.
Güney Atlantik Anomalisi” (SAA) olarak bilinen bu bölge, özellikle uyduların geçişi sırasında yüksek radyasyon seviyeleriyle karşılaşmalarına yol açıyor.
GPS, iletişim ve hava tahmini sağlayan uydular bu alandan geçerken elektronik sistemlerde arıza, veri bozulması ya da kalıcı hasar riskiyle karşı karşıya kalabiliyor.
NASA’ya göre bu anomali, Dünya’nın çekirdeğindeki erimiş demir ve nikelin düzensiz hareketleriyle manyetik alanın dalgalanmasından kaynaklanıyor.
Bu dinamik yapı, gezegenin manyetik ekseninin eğikliğiyle birleştiğinde SAA’nın oluşumuna yol açıyor.
Afrika altındaki zayıf manyetik bölgeler batıya doğru kayarken, Atlantik’in ortasındaki benzer bölgeler doğuya yöneliyor. Bu hareketlilik, anomaliyi durağan olmaktan çıkarıp genişleyen bir yapıya dönüştürüyor.
Finlay, “Güney Atlantik Anomalisi, Dünya’nın çekirdeğinden gelen bir uyarıdır” diyerek, “Gezegenimizin koruyucu kalkanı dinamik bir yapıya sahip. Yüzeyin derinliklerinde yaşanan değişimler uzaya kadar uzanarak günlük hayatımıza etki edebilir.” ifadelerini kullandı.
ESA’nın 2013’ten bu yana Dünya’nın manyetik alanını izleyen Swarm uyduları, çekirdekten iyonosfere kadar farklı katmanlardan gelen manyetik sinyalleri çözümleyerek bu süreçlerin anlaşılmasına ışık tutuyor.
Bilim insanları, yeryüzündeki insanların doğrudan bir tehlike altında olmadığını ancak uzaydaki astronotlar, yüksek irtifalı uçuşlar ve uydular için riskin her geçen yıl arttığını vurguluyor.
Zayıflayan bu kalkan, Dünya’nın manyetik alanındaki hassas dengenin bozulmaya başladığının ve bu değişimin gelecekte teknolojik sistemleri ciddi biçimde etkileyebileceğinin habercisi olarak görülüyor.