Avustralya’daki The University of Western Australia araştırmacısı Prof. Gilles E. Gignac ve ekibinin Intelligence dergisinde yayımladığı çalışmaya göre, insan zihninin tüm psikolojik bileşenleri değerlendirildiğinde, en yüksek genel bilişsel performans 55–60 yaş aralığında görülüyor.
Bilim insanları, mantıksal düşünme, hafıza, bilgi düzeyi ve işlem hızının yanı sıra, kişilik özellikleri ve duygusal denge gibi 16 farklı psikolojik boyutu inceledi. Bu boyutlar arasında “büyük beşli” kişilik özellikleri (dışadönüklük, duygusal istikrar, vicdanlılık, deneyime açıklık ve uyumluluk) da yer aldı.
Araştırmaya göre, bazı bilişsel beceriler yaşla birlikte azalsa da, vicdanlılık 65 yaşında, duygusal denge ise 75 yaşında zirveye ulaşıyor.
Ayrıca ahlaki muhakeme ve bilişsel önyargılara direnme kapasitesi de 70’li yaşlara kadar gelişmeye devam ediyor.
Tüm veriler bir araya getirildiğinde, zihinsel işlevlerin 55–60 yaşta en yüksek seviyeye çıktığı, 65 yaşından itibaren yavaş yavaş azalmaya başladığı, 75 yaş sonrasında ise düşüşün hızlandığı tespit edildi.
Araştırmacılara göre, bu sonuçlar neden birçok liderin, üst düzey yöneticinin ve siyasetçinin 50’li yaşlarda en başarılı dönemini yaşadığını açıklıyor.
Prof. Gignac, “Yaşla birlikte bazı yetiler zayıflasa da, artan deneyim, duygusal denge ve ahlaki muhakeme bu kayıpları telafi ediyor. Bu da daha dengeli kararlar alınmasını sağlıyor” dedi.
Araştırma, yaş temelli önyargıların da sorgulanması gerektiğini vurguluyor. Çünkü bazı bireylerde mantıksal düşünme ve hafıza hızında düşüş görülse de, diğerlerinde bu beceriler uzun süre korunabiliyor.
Bilim insanlarına göre bu bulgular, işe alım ve kariyer değerlendirmelerinde yaş değil, bireysel becerilerin esas alınması gerektiğini gösteriyor.
Prof. Gignac çalışmayı şöyle özetliyor:
“Orta yaş bir gerileme değil, insan zihninin olgunluk ve denge açısından ulaştığı zirve noktasıdır. Toplumun bu dönemi bir ‘geri sayım’ değil, bir ‘zirve’ olarak görmesi gerekiyor.”